کلیات گیاه شناسی

هل گیاهی است که در مناطق حاره و گرم می روید . وطن آن هندوستان می باشد و حدود 80% مصرف هل دنیا از هندوستان صادر می شود این گیاه پایا و علفی است که ریزوم آن ساقه های هوائی مانند برگ بهم پیچیده گاهی تا ارتفاع 4 متر خارج می شود یک یا دو ساقه گل دهنده از قاعده ساقه های هوائی خارج می شود که دارای گل های کوچک برنگ سفید یا سبز روشن می باشدمیوه هل بیضی شکل ، مانند قلب و برنگ زرد یا سبز روشن بطول 1-2 سانتیمتر است . دانه های معطر و مطبوعی برنگ قهوه ای مای به قرمز در آن وجود دارد که به مصرف اد.یه و خوشبو کردن مشروبات و غذاها یم رسد.

ترکیبات شیمیایی: هل دارای اسانس فرار و معطری در حدود 4% می باشد ضمنا این گیاه دارای مواد رزینی و چربی نیز است .

خواص داروئی: هل از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .

1. چون هل بشکل قلب می باشد بنابراین تقویت کنده قلب است.
2. بادشکن بوده و گاز معده و روده را خارج می سازد.
3. تقویت کننده بدن است.
4. ادرار آرو است .
5. قاعده آور است.
6. مقوی سیستم هضم است.
7. باعث هضم غذا می شود.
8. زخم های دهان را برطرف می کند بدین منظور دم کرده هل را در دهان مضمضه کنید .
9. خوشبو کننده دهان است.
10. برای تسکین گوش درد ، گرد هل را در گوش بریزید.
11. برای برطرف کردن دل بهم خوردگی و تهوع ،از دم کرده هل استفاده کنید.
12. اشتها آور است.
13. تب را پائین می آورد.
14. معالج سرماخوردگی است.
15. برای تسکین درد رماتیسم مفید است.
16. ترشی معده را برطرف می کند.
17. ضد مسمومیت است.
18. برای رفع بیماریهای چشم مفید است .

طرز استفاده: دم کرده : مقدار 30 گرم هل کوبیده را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید بمدت 10 دقیقه دم بکشد سپس صاف کرده و بنوشید . هل را همچنین می توان به چایی یا دیگر مشروبات الکلی اضافه کرد .
مضرات : مقدار مصرف زیاد هل برای روده ها مضر است . برای رفع این اشکال آنرا باید با کتیرا خورد .

کلیات گیاه شناسی

شلغم گیاهی است با برگهای ناصاف و بریدگیهای زیاد به رنگ سبز و سفید . ریشه آن غده ای و به شکل های گرد و یا دراز به رنگ سفید با لکه های بنفش می باشد .
میوه شلغم مانند غلافی باریک و دراز است که در آن چند دانه سیاه وجود دارد . شلغم در هوای سرد بسیار خوب رشد می کند و شاید علت آن باشد که برای درمان بیماریهایی که در فصل سرما زیاد است و بیماریهای تنفسی بکار می رود .

ترکیبات شیمیایی:

آب 91 گرم پروتئین 1 گرم مواد چربی 0/2 گرم مواد نشاسته ای 6/6 گرم کلسیم 40 میلی گرم فسفر 30 میلی گرم آهن 0/5 میلی گرم سدیم 50 میلی گرم پتاسیم 270 میلی گرم ویتامین ب 1 0/04 میلی گرم ویتامین ب 2 0/07 میلی گرم ویتامین ب 3 0/6 میلی گرم ویتامنی ث 40 میلی گرم

خواص داروئی:

شلغم از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است .خواص شلغم آنقدر زیاد است که می توان گفت این گیاه برای هر دردی درمان است و اگر مردم می دانستند که این گیاه چقدر فایده دارد تمام باغچه های خانه خود را شلغم میکاشتند و هر روزه از آن استفاده می کردند .

1. شلغم مقوی است .
2. شلغم اشتها آور است .
3. شلغم ضعف جنسی را درمان کرده و اسپرم را زیاد می کند .
4. شلغم سرفه را تسکین می دهد .
5. ترشی شلغم بهترین نوع ترشی است زیرا مقوی معده و روده ها و اشتها آور است .
6. آب شلغم قند خون را پائین می آورد .
7. تخم شلغم را اگر سرخ کرده و بخورید برای ضعف جنسی موثر است.
8. اگر گلو درد دارید آب پخته شلغم را قرقره کنید .
9. خوردن آب شلغم درمان کننده جوش صورت است .
10. آنهایی که حافظه ضعیف دارند حتما باید شلغم بخورند زیرا ثابت شده است که شلغم حافظه را تقویت می کند .
11. شلغم شبکوری را درمان می کند .
12. شلغم بعلت داشتن ویتامین B1 علاج کم خونی است .
13. شلغم برای رشد و نمو استخوانها مفید است بنابراین زنان باردار وشیرده حتما باید از آن استفاده کنند .
14. زن حامله ای که در مدت بارداری شلغم خورده باشد بچه اش زودتر رشد کرده ، زودتر حرف می زند و حتی زودتر راه می افتد و در مقابل امراض ،مقاومت بیشتری خواهد داشت .
15. آنهایی ک غده تیروئیدشان کم ترشح می کند باید حتما شلغم بخورند زیرا شلغم بعلت داتشن ید فراوان ترشحات غده تیروئید را تنظیم می کند .
16. شلغم مهمترین گیاه ضد سرطان است و حتی گسترش سرطان را متوقف می کند .
17. شلغم درمان بسیاری از بیماریهای پوستی است .
18. شلغم پخته بهترین دارو برای برونشیت است .

و بالاخره سعی کنید که در فصل زمستان برای پیشگیری از سرماخوردگی و بیماریهای تنفسی اقلا چند بار در هفته شلغم بخورید شلغم پخته بهترین صبحانه است. بدن را تمیز کرده و مواد سمی را ازبدن خارج می سازد . البته آب شلغم خام، خواص بیشتری از شلغم پخته دارد بشرطی که معده شما را ناراحت نکند .

مضرات : مضرات خاصی برای آن بیان نشده است .

مقدمه

اسفناج یکی از گیاهان دو لپه‌ای است. اسفناج گیاه بومی ایران است و از اوائل قرن اول میلادی کم کم به نقاط دیگر دنیا راه یافت. بطوری که در تاریخ مسطور است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا کشت می‌شده است. کشت اسفناج در سال 1806 در آمریکا شروع شد. اسفناج گیاهی است یکساله دارای ساقه‌ای راست به ارتفاع نیم متر که برگهای آن پخت و نرم مثلثی شکل به رنگ سبز می‌باشد.

اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است. دو نوع اسفناج وجود دارد که به نام پاییزه و بهاره نامیده می‌شود. اسفناج بهاره در فصل بهار کاشته می‌شود و به اسفناج انگلیسی معروف است. نوع پاییزه آن که به خاک بسیار غنی احتیاج دارد در پاییز کاشته می‌شود. گلهای اسفناج به رنگ سبز کمرنگ می‌باشد. اسفناج چون دارای مواد غذایی فراوانی است کشت آن امروز در تمام نقاط دنیا معمول است.

 

ترکیبات موثر در اسفناج

محققان دست کم ‌13 نوع مختلف از ترکیبات فلاونوئیدی در اسفناج پیدا کرده‌اند که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کنند و خواص ضد سرطانی دارند. خواص ضد سرطانی این فلاونوئیدها در اسفناج بویژه در ترغیب محققان برای تهیه عصاره‌های خاص از این گیاه خوراکی و به منظور استفاده در مطالعات کنترل شده بسیار تاثیرگذار بوده است. این عصاره‌های اسفناج در کاهش سرعت تقسیمات سلولی در بین سلول‌های سرطانی معده و نیز کاهش ابتلا به سرطان‌های پوستی در بین موش‌های آزمایشگاهی تاثیر به سزایی داشته‌اند. از سوی دیگر کاروتنوئید موجود در اسفناج و سایر سبزیجات برگ پهن و سبز از دو روش با بروز سرطان پروستات در انسان مبارزه می‌کند.

این کاروتنوئید که نئوگزانتین نام دارد، نه تنها سلول‌های سرطانی پروستات را وادار به خود تخریبی می‌کند بلکه در روده‌ها به ترکیبات اضافی تبدیل می‌شود که نئوکروم نام دارند و مانع از تکثیر سلول‌های سرطانی در این عضو می‌شود و آنها را در حالت توقف نگه می‌دارد. ویتامین K موجود در اسفناج تقریبا و ‌20 درصد از ارزش روزانه را در یک فنجان برگ اسفناج تازه داراست و همچنین بیش از ‌100 درصد ارزش روزانه این ویتامین نیز از یک فنجان اسفناج جوشانده شده تامین می‌شود که در حفظ سلامت استخوان‌ها نقش بسزایی دارد.

همچنین ویتامین K₁ نوعی پروتئین غیر کلاژن اصلی در استخوان‌ها را موسوم به اولتئوکالسین فعال می‌کند که این ماده در نگه داشتن مولکول‌های کلسیم در داخل بافت‌های استخوانی نقش مهمی دارد. بنابراین بدون وجود مقادیر کافی از ویتامین K₁ ، میزان اوستئوکالسین در بدن کافی نبوده و در نتیجه ترکیبات معدنی استخوان‌ها دچار اشکال می‌شود. برای بیماران مبتلا به ناراحتی‌های استخوانی ، دیابتی و قلبی – عروقی کمتر ماده‌ غذایی به لحاظ بهره‌مندی از تعداد قابل توجهی مواد مغذی کمک کننده با اسفناج قابل مقایسه است.

اسفناج یک منبع عالی و غنی از ویتامین C و ویتامین A است. این دو ماده مغذی آنتی اکسیدان‌های مهمی هستند که برای کاهش تعداد رادیکال‌های آزاد در بدن فعالیت می‌کنند. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان محلول در آب و بتاکاروتن به عنوان یک آنتی اکسیدان محلول در چربی عمل می‌کنند. این دو آنتی اکسیدان گروهی را تشکیل می‌دهند که مانع از اکسیداسیدن کلسترول در خون می‌شود. کلسترول اکسیده شده به هم می‌چسبد و در رگ‌های خونی دیواره‌هایی می‌سازد که می‌تواند باعث مسدود شدن رگ‌های خونی شده و در نتیجه منجر به بروز سکته‌ قلبی یا مغزی شود. مصرف مقادیر زیادی ویتامین C و بتاکاروتن می‌تواند به پیشگیری از بروز چنین پیچیدگی‌هایی کمک کند و یک فنجان اسفناج جوشانده می‌تواند 294.8 درصد از ارزش روزانه ویتامین A و 29.4 درصد ارزش روزانه و ویتامین C را در اختیار شما قرار دهد.

این گیاه سرشار از عنصر منیزیم است که این ماده معدنی نیز می‌تواند در کاهش فشار خون بالا موثر بوده و در نتیجه بدن را در برابر ابتلا به بیماری‌های قلبی محافظت کند. این گیاه خوراکی برای زنان در دوران عادت ماهانه که در معرض فقر آهن هستند، بسیار مهم است. افزایش ذخایر آهن با مصرف اسفناج ایده‌ مناسبی است به ویژه به این دلیل که در مقایسه با گوشت قرمز منبع شناخته شده‌ای از آهن است. اسفناج آهنی را در اختیار بدن قرار می‌دهد که کالری بسیار کمتری دارد و کاملا فاقد چربی است. آهن از ترکیبات داخلی هموگلوبین خون است که اکسیژن را از شش‌ها به تمام سلول‌های بدن منتقل می‌کند و همچنین بخش کلیدی از سیستم‌های آنزیمی برای تولید انرژی و متابولیسم است.

 

خواص دارویی

• برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A ، B₃ ، C و آهن و پتاسیم می‌باشد.
• بدن را قلیایی می‌کند.
• خنک کننده است و برای پایین آوردن تب مفید است.
• ورم روده کوچک را رفع می‌کند.
• برای ورم ریه مفید است.
• ملین است و یبوست را برطرف می‌کند.
• برای لاغر شدن و وزن کم کردن مفید است.
  
  
• اسفناج به دلیل داشتن ماده‌ای به نام اسپیناسین هضم غذا را تسریع می‌کند. این ماده باعث تحریک معده و ازدیاد ترشحات آن می‌شود.
• خوردن اسفناج در رفع تشنگی موثر است.
• برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است.
• برای رفع سرفه‌های خشک برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و بخورید.
• آش اسفناج با گشنیز برای سردردهایی که ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید می‌باشد.
• اگر آش اسفناج را با آب لیمو و سماق و یا آب غوره بخورید سردردهای ناشی از اختلال کیسه صفرا را برطرف می‌کند.
• خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری می‌کند مخصوصا در افرادی که به مصرف الکل و سیگار دست دارند.
• اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ ، معده ، پروستات، ‌حنجره و رحم موثر است.
  
  
• اسفناج کلسترول خون را پایین می‌آورد.
• بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند.
• اسفناج مانند جارو روده بزرگ را تمیز می‌کند.
• ترشحات لوزوالمعده را افزایش می‌دهد.
• اسفناح سبزی مفید برای تقویت اعصاب است.
• اسفناج پخته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار موثر است.

 

• رماتیسم و نقرس را درمان می‌کند.
• برای زیاد کردن شیر در مادران شیرده موثر است.
• سابقا نوعی شربت از اسفناج تهیه شد که در معالجه خونریزیها و کم خونی از آن استفاده می‌کردند.
• تخم اسفناج ملین و خنک کننده است.
• تخم اسفناج برای برطرف کردن ورم کبد و یرقان مفید است.
• اسفناج تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش می‌دهد.
• اسفناج چون دارای کلروفیل است عضلات روده را تحریک کرده و تخلیه مدفوع را آسان می‌کند.
• اگر کسی مبتلا به حبس‌البول یعنی بند آمدن ادرار است می‌تواند با مخلوط نصف فنجان آب اسفناج این ناراحتی را درمان کند. با همان مقدار روغن بادام یا روغن زیتون مخلوط کرده و به او بدهید.

مضرات

اسفناج به علت داشتن اگزالات برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگهای کلیه و مثانه مناسب نیست ضمنا آنهایی که سرد مزاج هستند باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل و هل میل نمایند