وبلاگ شیمی - زندگی - سلامت wellcome to my weblog

محافظت از چشم ها در مقابل اشعه های مضر آفتاب مهم است.

قیمت یا مدل عینک آفتابی که اغلب به هنگام خرید این وسیله ، بیش از هر چیز دیگری مورد توجه خریداران است، نمی‌تواند از چشم‌ها در برابر پرتوهای مضر خورشید محافظت کند.

تحقیقات نشان می‌دهد 40 درصد افراد به هنگام خرید عینک آفتابی، به قابلیت آن در محافظت از چشم چندان توجه نمی‌کنند.

متخصصان توصیه می‌کنند مردم از عینک‌های آفتابی مرغوب ، استاندارد و با کیفیت مناسب استفاده کنند. بنابراین عینک آفتابی را باید از عینک فروشی های معتبر خریداری کرد، نه از دست فروش ها.

دکتر رامین اساسی، جراح و متخصص چشم و عضو آکادمی چشم پزشکان آمریکا می‌گوید:

"اشعه ماورای بنفش خورشید یا همان (UV) دارای سه نوع طول موج A ،B و C است. نوع A بیشتر توسط عدسی چشم جذب می‌شود و ضرری برای چشم ندارد. نوع C در لایه ازن جذب می شود و به زمین نمی‌رسد، ولی آن قسمتی که برای چشم مضر می باشد، نوع B است که موجب سوختگی پوست نیز می گردد؛ مثلا وقتی نوع B به روی برف می تابد، می تواند موجب کوری برگشت ‌پذیر شود و فرد برای 12 تا 48 ساعت بینایی خود را از دست بدهد.

دانشمندان معتقدند که تماس زیاد با اشعه ماورای بنفش نوع B می‌تواند در طولانی مدت، بیماری‌های برگشت ‌ناپذیر چشمی مانند: آب مروارید ، تغییر در مرکز دید ، ناخنک چشم و حتی آفتاب ‌سوختگی چشم را به وجود آورد. این بیماری‌ها می‌توانند سبب تاری دید، دردناک شدن و قرمزی چشم ، ریزش اشک، اختلال موقت دید و در برخی موارد منجر به نابینایی شوند.

کودکان و نوجوانان بیشتر از سایرین در معرض آسیب‌های چشمی نور خورشید قرار دارند، زیرا مدت زمان بیشتری را  نسبت به بزرگسالان در خارج از منزل سپری کرده و عدسی چشم آنها نازک ‌تر است. لذا استفاده از عینک آفتابی برایشان ضروری‌تر است.

عینک آفتابی باعث می‌شود مردمک چشم باز شود و اگر استاندارد نباشد و نتواند UV را جذب نکند، تمام اشعه‌های مضر به داخل چشم نفوذ می‌کنند.

بهترین راه شناخت عینک‌های آفتابی استاندارد، استفاده از دستگاه UV متر است که اغلب در عینک‌ فروشی‌های معتبر یافت می‌شود. بدون استفاده از این دستگاه ، تشخیص یک عینک آفتابی مناسب، حتی برای چشم پزشکان نیز سخت و غیر ممکن خواهد بود.

گفتنی است این دستگاه باید UV عینک را از 98 درصد به بالا نشان دهد. همچنین گاهی علامت 400 UV در کنار برخی از عینک‌ها درج شده است که نشان ‌دهنده قابلیت حفاظت بر علیه UVB است.

نمی‌توان هر عینک گران ‌قیمتی را استاندارد قلمداد کرد و باید تمامی آنها توسط دستگاه (یو وی‌ متر)‌ آزمایش شوند."

توصیه‌هایی برای استفاده و خرید عینک آفتابی‌

*حتی در روزهای ابری و در فصل زمستان هم برای محافظت از چشم‌ها از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید. از آنجا که برف 80 درصد اشعه ماورای بنفش را منعکس می کند و زمین و آب فقط 10 درصد آن را منعکس می‌کنند، می توان دریافت که اهمیت استفاده از عینک آفتابی در زمستان کمتر از فصل تابستان نیست.

* از عینک‌ آفتابی استفاده کنید که 99 تا 100 اشعه های ماورای بنفش نوع A و B را جذب کند و به میزان 75 تا 90 درصد از شدت نور مرئی بکاهد.

در عدسی عینک‌های آفتابی ارزان قیمت، ماده‌ای به نام (Triace tate) است که فقط 40 درصد ازUV را جذب می‌کند، لذا برای چشم ها بسیار مضر هستند.

* عینک آفتابی نباید باعث تغییر ماهیت نور و تصاویر شود.

* دقت کنید رنگ هر دو شیشه عینک کاملا یکسان بوده و فاقد موج و عیب و نقص باشند.

* از عینک‌هایی با شیشه دودی (خاکستری) استفاده کنید، چون بدون این‌ که رنگ اجسام را تغییر دهد، از شدت نور می‌کاهد.

* عدسی‌های عینک آفتابی، شیشه‌ای یا پلاستیکی هستند. عدسی‌های پلاستیکی سبک‌ترند و بر اثر ضربه خرد نمی‌شوند. اما در مقابل، عدسی‌های شیشه‌ای وضوح بیشتری دارند، کمتر خش می‌افتند و گران‌تر هم هستند.

* لازم نیست عینک آفتابی آنقدر تیره باشد که چشمان شما از پشت آن دیده نشود. چنین عینک‌هایی دید شما را کم می‌کنند.

* میزان محافظت عدسی عینک از چشم ها در مقابل اشعه فرابنفش خورشید با دستگاهی به نام UV متر سنجیده می شود. اگر در خصوص میزان محافظت عدسی عینک شک دارید، راه ساده‌ای برای امتحان کردن این موضوع وجود دارد: یک عینک فتوکرومیک را بردارید و عدسی عینک آفتابی را جلوی آن در مقابل نور خورشید بگیرید. اگر عدسی عینک آفتابی استاندارد باشد، اشعه فرابنفش خورشید را جذب می‌کند و در نتیجه، عینک فتوکرومیک تغییر رنگ نمی‌دهد.

* عدسی‌های غیراستاندارد معمولا سطح ناهموار و غیر یکنواختی دارند. برای اطمینان از عدم وجود انحراف در عدسی می‌توانید عینک را به چشم بزنید و به یک سطح منظم مثل لبه میز یا خطوط بین کاشی‌ها نگاه کنید و در همین حال سرتان را به بالا و پایین و چپ و راست حرکت دهید. اگر عدسی استاندارد باشد، این خطوط با حرکت چشم شما همچنان صاف باقی می‌مانند و در غیر این صورت، کج و معوج می‌شوند.

*  عینک آفتابی باید کل فضای چشم و اطراف آن را در برگیرد. مطالعات نشان داده است اشعه ماورای بنفش از اطراف قاب عینک‌های آفتابی کوچک عبور کرده و به چشم می‌رسند.

اگر هوا ابری ولی روشن است، طوری که نور چشمان‌تان را اذیت می‌کند، برای راحتی بیشتر از عینک آفتابی استفاده کنید.

در هوای آلوده عینک بزنید

چشم‌ها اعضای حساس و آسیب پذیری هستند. با این‌که آلودگی هوا به‌طور مستقیم به چشم آسیب نمی‌رساند، ولی در هوای آلوده بیماری‌های سطح چشم مانند خشکی چشم، حساسیت و عفونت‌های مختلف که ممکن است در سطح پلک اتفاق بیفتند، تشدید می‌شوند و در این شرایط افراد احساس ناراحتی بیشتری می‌کنند.

علاوه بر این تحریکات سطحی مثل خارش، سوزش، اشک ریزش و قرمزی چشم را نیز به‌دنبال خواهد داشت.

اگر فرد دچار یکی از بیماری‌های چشمی باشد، در این شرایط علائم آن افزایش پیدا می‌کند. بنابراین بهتر است ابتدا بیماری زمینه‌ای خود را درمان کند.

عینک آفتابی در هوای ابری

خوب است بدانید که در هوای ابری هم مقادیر زیادی از اشعه خورشید از میان ابرها عبور می‌کند و پخش نور در قسمت‌های مختلف جو، UV (اشعه ماورای بنفش) قابل توجهی را در محیط ایجاد می‌کند، ولی مسلما کمتر از زمانی است که آفتاب به‌صورت کامل در آسمان وجود دارد.

اگر هوا ابری ولی روشن است، طوری که نور چشمان‌تان را اذیت می‌کند، برای راحتی بیشتر از عینک آفتابی استفاده کنید. در این موارد، بسته به راحتی افراد میزان فتوکرومیک بودن عینک تنظیم می‌شود، مثلا در حالاتی مانند هوای ابری، عینک‌هایی که فتوکرومیک آنها خیلی بالا نیست، مناسبند، چون شیشه عینک کمتر تیره شده و دید فرد را مختل نمی‌کند.

هنگام برف عینک آفتابی بزنید

افرادی که بدون عینک آفتابی در معرض برف یا یخ، بخصوص در نواحی قطبی یا ارتفاعات قرار می‌گیرند ، دچار علائم چشمی‌ای می‌شوند که به برف‌کوری معروف است.

درد و قرمزی چشم‌ها، ترس از نور، احساس جسم خارجی در چشم‌ها، تورم پلک‌ها و کاهش بینایی را از علائم برف کوری است.

اگر فردی حتی به مدت 20 دقیقه بدون عینک آفتابی در ارتفاعات و در محیطی که برف تازه باریده قرار بگیرد ممکن است به این عارضه دچار شود.

علت برف‌کوری، انعکاس اشعه ماورای بنفش از سطح برف و یخ است.

برف تازه تا 80 درصد اشعه ماورای بنفش را منعکس می‌کند و علائم آن حدود 6 تا 12 ساعت بعد بروز می‌کند.

برای پیشگیری از عارضه «برف‌کوری»، متخصصان استفاده از عینک آفتابی را توصیه می کنند.

کاهش بینایی ناشی از برف‌کوری اغلب موقتی است و به ندرت به کوری دائمی منجر می‌شود و علائم چشمی آن حدود 18 تا 24 ساعت بعد بهبود می‌یابند.

عینک‌ها باید 5 تا 10 درصد نور مرئی را عبور دهند و تقریبا تمام امواج ماوراء بنفش را جذب و دارای عدسی بزرگ باشند.

خروج لنزهای تماسی از چشم ، امتناع از مالش چشم‌ها، قرار گرفتن بیمار در اتاق تاریک، کمپرس سرد چشم‌ها و استفاده از مسکن جهت کاهش درد و عینک آفتابی را از راه‌های درمان برف کوری هستند.

دنیا را رنگی ببینید

اگر به شیشه‌های رنگی علاقه دارید می‌توانید بر حسب شماره چشم‌تان، عینک مورد نظر با فریم مخصوص آن را سفارش دهید که پوشش UV هم داشته باشد. در مورد عینک‌ها حتی می‌توان از شیشه‌های شفاف بدون این‌که خیلی تیره باشند نیز استفاده کرد و این در حالی است که این نوع عینک نیز اشعه UV را به‌خود جذب می‌کند.

کسانی که می‌خواهند عینک طبی و آفتابی را در کنار هم داشته باشند می‌توان با طراحی‌های جدید شیشه، عینک آفتابی‌شان را به عینک طبی خود نسب کنند. این‌که تیرگی شیشه چقدر باشد، به نوع استفاده شما از عینک بستگی دارد.

هرگز با لنز نخوابید

لنزها باید قبل از استفاده حداقل برای 24 ساعت ضد‌عفونی شوند که می‌توان از مواد ضد‌عفونی‌کننده مخصوص که در انواع لنزها متفاوت است استفاده کرد.

به یاد داشته باشید که لنزتان را برای مدت طولانی در چشم نگذارید. حتی در مورد لنزهای جدیدی که می‌توان برای مدت طولانی از آن‌ها استفاده کرد نیز این نکته را رعایت کنید و شب‌ها لنز را از چشم‌تان بیرون آورید تا احتمال عفونت کاهش پیدا کند.

کسی که به‌طور مرتب از لنز استفاده می‌کند، باید هر سه تا شش ماه توسط پزشک متخصص معاینه شود تا احیانا در سطح قرنیه چشمانش مشکلی ایجاد نشود.

بسته به نوع و ساخت لنز، طول مدت استفاده از آن‌ها نیز متفاوت است. ما لنزهایی داریم که یک‌بار مصرف، هفتگی و چند ماهه هستند، بنابراین با توجه به هدف استفاده، عمر آن‌ها نیز فرق می‌کند، اما به‌طور کلی در مورد لنزهای نرم، حدود یک‌سال می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

آشامیدنى ها و تعداد وعده هاى غذایى با تاثیر بر روى میکروب هاى موجود در دهان، نقش مهمى را در تکامل دندان، لثه، نسوج و ساختار استخوانى محیط دهان و همچنین پیشگیرى از انواع بیمارى هاى دهان ایفا می کنند که عمدتاً این تاثیرات به شکل سیستمیک است.

کمبود ویتامین هاى B12  ، C ، ریبوفلاوین ، فولات  و مواد معدنى مثل روى ، آهن، در کاهش روند ترمیم نسوج دهانى موثر است. به همان نسبت که کمبود مواد یاد شده در شکل گیرى و سلامت دهان موثر است، متقابلاً شکل و سلامت حفره ی دهان نیز در دریافت مواد فوق و استفاده از آنها نقش دارد؛ به عبارتى مى توان گفت این دو وضعیت به گونه اى به هم وابسته اند.

بیمارى هاى دهان عمدتاً در پى پوسیدگى دندان ها ایجاد مى شود. فقدان یک یا چند دندان و یا بى دندانى کامل در سنین بالاى 65 سال رایج است که این مشکل تاثیر بسزایى در تغذیه ی این دسته از افراد دارد و علاوه بر آن باعث اختلال در رشد، تکامل، بقا و ساختار حفره دهانى مى شود.

جزئیات اشاره شده در ذیل بخشى از این مشکلات را مطرح مى سازد.

بیمارى هاى پریودنتال به صورت یک بیمارى موضعى و سیستمیک محسوب مى شود. کمبود موادى مانند ویتامین هاى A، C، E  ، فولات و بتاکاروتن  و املاح معدنى چون کلسیم ، فسفر  و روى در ایجاد بیمارى یاد شده نقش موثرى دارند.

سرطان دهان که اغلب در اثر استفاده ی بیش از حد تنباکو و الکل رخ مى دهد، از سویى باعث افزایش نیاز به کسب انرژى و مصرف مواد غذایى در بیمار مى شود و از طرف دیگر در خوردن و تغذیه ی بیمار مشکلاتی را به وجود می آورد که عمدتاً مى تواند ناشى از روش هاى درمانى مانند جراحى ها، رادیوتراپى، شیمى درمانى و سایر موارد درمانى باشد.

از بیمارى هاى حاد و مزمن دیگرى که مى تواند در توانایى خوردن فرد، تاثیر منفى داشته باشد مى توان به دیابت  کنترل نشده اشاره کرد که توام با سندرم سوزش زبان، برفک و خشکى دهان  است. همچنین مشکلات دهانى می تواند ناشى از نقص سیستم ایمنى بدن مانند ایدز  باشد.

* نقش تغذیه در تکامل دندان ها

تکامل دندان هاى شیرى در ماه دوم و سوم جنینى آغاز مى شود و معدنى شدن آنها از ماه چهارم جنینى تا دهه ی اول زندگى فرد ادامه دارد. مواد غذایى که جنین از بدن مادر دریافت مى نماید، نقش موثرى در تشکیل و تکامل ساختار دندان ها در مرحله قبل از رویش آنها دارد.

تشکیل دندان ها با معدنى شدن ماتریکس پروتئینى آنها همراه است. در عاج دندان، پروتئین به صورت الیاف کلاژن است که براى ساخت آنها وجود ویتامین C  ضرورى است. ویتامین D  جزء اساسى جهت تشکیل بلورهاى هیدروکسى آپاتیت از کلسیم و فسفر است. فلوراید نیز با اضافه شدن روى بلورهاى هیدروکسى آپاتیت، لایه ی مقاوم به پوسیدگى را روى دندان ها ایجاد مى کند.

تغذیه و رژیم غذایى در تمام مراحل تکامل، رویش و بقاى دندان موثر است. پس از رویش دندان، تغذیه نقش موثر و مداومى در تکامل، تقویت و معدنى شدن مینا و بقیه ی اجزاى دندان دارد.

نقش موضعى مواد غذایى مصرفى به ویژه کربوهیدرات ها و دفعات مصرف غذا را نباید فراموش کرد که در پی آن باکترى هاى دهان باعث تولید اکسیدهاى آلى از این مواد غذایی و در نتیجه پوسیدگى دندان ها می شوند.

در طول زندگى فرد رژیم غذایى نقش موثرى را در دندان ها، استخوان ها، پایدارى نسوج دهان و مقاومت در مقابل عفونت و افزایش عمر دندان ها دارد.