پنیرک؛ ضددرد، ضدالتهاب و ضدعفونی کننده

---

از مهم ترین اثرات گزارش شده ی گل پنیرک می توان به مواردی چون ضد درد، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، قابض، ملین، ادرار آور، خلط آور و مقوی رحم اشاره کرد.

---

پنیرک با نام علمی Malva sylvestris در عربی خبازی نامیده می شود. گیاهی است علفی، به ارتفاع تا 60 سانتی متر و پایا. به صورت خودرو، در بسیاری از نقاط می روید و برای استفاده نیز کشت می گردد.

قسمت مورد استفاده ی پنیرک برگ و گل می باشند. البته در اکثر نواحی، گل پنیرک مورد استفاده قرا می گردد. این گیاه در ایران رویش ندارد و گونه ی نزدیک به آن به نام M.neglecta مورد استفاده قرار می گیرد. گونه ی موجود در ایران، به بلندی گونه ی اول نیست و به حالت تقریبا خوابیده است و حداکثر تا 40 سانتی متر مرتفع می شود. برگ ها دارای حالت دایره ای و دندانه دار و گل ها، بنفش رنگ و کوچک هستند.

قسمت مورد استفاده ی پنیرک در ایران، گل های بنفش رنگ خشک شده ی آن می باشد. محل رویش گیاه در ایران نواحی البرز، اطراف تهران، شمال ایران، آذربایجان، آستارا، اصفهان، نواحی مرکزی ایران، خراسان، دامغان، سمنان، جنوب ایران، کرمان، بلوچستان و سایر نقاط می باشند.

 

الف: گل پنیرک

ترکیبات مهمگل های پنیرک بیش از 10 درصد موسیلاژ دارند. این موسیلاژ در اثر هیدرولیز، تبدیل به گالاکتوز، آرابینوز، گلوکز، رامنوز و اسید گالاکتورونیک می شود. هم چنین گل های پنیرک حاوی مقدار کمی تانن و حدود یک دهم درصد لوکوآنتوسیانین ها و 7 درصد آنتوسیانین ها می باشد(نسبت به وزن خشک گل).

اثرات مهم

دم کرده ی گل ها به خاطر داشتن موسیلاژ، یکی از داروهای خوب ضد سرفه است. هم چنین به عنوان ضد نزله(زکام) و تورم دهان و گلو مصرف می شود. از سویی چون دارای خاصیت قابض ضعیف است، تا حدی به عنوان ضداسهال عمل می کند.

در طب عوام از خوراکی آن، به منظور مشکلات مثانه و به صورت ضماد موضعی در التیام زخم ها استفاده می شود. از رنگ آن(آنتوسیانین های آن)، برای مواد غذایی استفاده می شود.

طریقه و مقدار مصرف

تهیه چای: بر روی 2 گرم از گل ها، یک لیوان آب سرد ریخته و حداکثر 5 دقیقه می جوشانیم. هم چنین می توان بر روی همین مقدار گل، یک لیوان آب در حال جوشیدن ریخته و پس از 15 دقیقه، صاف نموده و میل کنیم.

نکات قابل توجه

1- اثرات گل پنیرک، عمدتا مربوط به موسیلاژ و آنتوسیانین آن است که یکی از مهم ترین داروهای ضد سرفه و مفید برای رفع گرفتگی صدا است.

2- بهتر است پس از صاف کردن دم کرده، گل را کمی فشار داد تا تمام موسیلاژ استخراج شده و تفاله را دور بریزیم.

3- هنگام تهیه ی فرآورده، نباید بیش از 5 دقیقه آن را بجوشانیم، چون باعث هیدرولیز موسیلاژ و کم اثر شدن محصول می شود.

4- در منابع جدید مصرف گیاه را برای درمان کم خونی، مفید گزارش نموده اند.

مهمترین اثرات گزارش شده گل پنیرک:

ضد درد، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، قابض، ملین، ادرار آور، خلط آور و مقوی رحم.

 

ب: برگ پنیرک

ترکیبات مهمبرگ حاوی حدود 8 درصد موسیلاژ می باشد که پس از هیدرولیز، تولید قندهای آرابینوز، گلوکز، رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک اسید می کند. هم چنین حاوی مقدار تانن و فلاونوئید است.

طریقه و مقدار مصرف

بر روی 5 گرم برگ، یک لیوان آب سرد ریخته مدت حدود 5 دقیقه می جوشانیم و یا بر روی همین مقدار برگ، یک لیوان آب در حال جوشیدن می ریزیم و بهتر است درب آن را بپوشانیم؛ آن گاه پس از 15 دقیقه صاف می کنیم. البته بهتر است محلول های سرد آن را، قبل از مصرف، کمی گرم کنیم. در صورتی که با هر بار مصرف، یک قاشق عسل به آن بیفزاییم، اثر آن قوی تر می شود. این میزان مصرف را می توان روزی سه تا چهار بار تکرار کرد.

اثرات مهم

اثرات مهم برگ پنیرک مشابه با گل های آن است؛ به ویژه جهت درمان تورم قسمت های بالای راه های تنفسی و گلو، تورم های روده ای – معدی، مناسب است.

داروهای گیاهی

برگ پنیرک به عنوان یکی از گیاهان مؤثر در عوارض سرماخوردگی به ویژه سرفه، در تعداد زیادی از فرمولاسیون های سرماخوردگی، مخلوط با گیاهان دیگر وجود دارد.

عوارض جانبی

تاکنون عوارضی از مصرف گل و یا برگ پنیرک گزارش نشده است.

نکات قابل توجه

1- گیاه پنیرک موجود در ایران(Malva neglecta)، از نظر خواص دارویی مشابه با پنیرک موجود در نقاط دیگر دنیا است. این دو گونه گیاه از یک جنسی هستند که شرح آن داده شده است.

2- خواص گل و برگ پنیرک، نزدیک به هم است؛ ولی اثرات گل به دلیل داشتن آنتوسیانین و لکوآنتوسیانین ها، کامل ترمی باشد.

3- برای استفاده از خواص کامل پنیرک، می توان مخلوطی از گل و برگ آن را مورد استفاده قرار داد.

4- چون اثرات پنیرک با گل ختمی هم جهت است، می توان از مخلوط گل پنیرک و گل ختمی جهت تهیه ی موسیلاژ مربوطه، به ویژه در سرماخوردگی، تسکین سرفه به عنوان خلط آور و رفع گرفتگی صدا استفاده کرد.

5- برای جمع آوری گل ها، بهتر است در زمان باز شدن گل ها که اکثرا در تابستان است، این کار صورت گیرد، جمع آوری برگ ها در فصل بهار باید صورت گیرد.

6- در بازار ایران، فقط گل پنیرک به صورت خشک شده(بنفش رنگ) وجود دارد که می توان طبق روش ذکر شده، از آن استفاده کرد.

پنیرک در طب سنتی

از نظر طب سنتی گیاه پنیرک را معتدل می ‌دانند، اخلاط غلیظ را رقیق و اخلاط خیلی رقیق را معتدل می‌ کند. ساییدگی برگ آن برای شکستگی اعضاء مفید است، ترکیب آن با روغن زیتون برای سوختگی و عقرب ‌گزیدگی مفید است، دم کرده ی ساقه و برگ آن با شکر، گرفتگی صدا را برطرف می‌ سازد.

در درمان التهاب ‌های تنفسی و جوش ‌های پوستی کاربرد دارد، دارای ویتامین A و B و C است و در درمان بیماری ‌های کلیه و مثانه بسیار مؤثر است، ضدسرفه و مرهم سینه است.

برگ و ریشه پنیرک اگر به شکل ضماد درآید و روی دمل و یا کورک قرار گیرد باعث می ‌شود تا بسیار سریع سر باز کنند.

جوشانده ی آن برای عفونت ‌های مثانه، اسهال خونی و سرفه‌ های شدید موثر و مفید است، دم کرده ی آن برای کسانی که دچار یبوست و دارای معده و روده‌ های تنبلی هستند، توصیه می ‌شود.

در درمان برونشیت و استفراغ نیز استفاده می‌ شود، به صورت غرغره در رفع تحریکات مخاط دهان و درد گلو اثر مفیدی دارد و همچنین برای رفع سوزش مجرای ادرار مفید است.

برای رفع جوش‌های صورت نیز می ‌توان از پنیرک استفاده کرد ضمن این که درد و ناراحتی‌ های محل جوش را تسکین می ‌دهد و به صورت کمپرس یا لوسیون در درمان سوختگی‌ ها موثر است.

در هندوستان از گیاه پنیرک به عنوان داروی لعابدار نرم‌ کننده و خنک‌ کننده استفاده می‌ شود، 300 گرم برگ خشک پنیرک را در یک لیتر آب می‌ جوشانند و به عنوان مسکن می‌ خورند.

استعمال جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و حمام، در رفع ناراحتی‌ های بواسیر، بعضی تومورها، ورم پلک چشم و غیره بین مردم معمول است.

از جوشاندن گل و برگ آن در نیم لیتر آب، محلولی به دست می ‌آید که اثر نرم‌ کننده در پوست بدن دارد و به صورت لوسیون مالیدن بر روی پوست، آرامش و نرمی خاصی به افرادی که دارای پوست حساس و لطیف هستند می ‌بخشد.

برای تسکین ناراحتی‌های ناشی از تابش گرمای خورشید و آفتاب ‌زدگی، جوشانده 500 گرم گل یا ریشه گیاه را در یک لیتر آب تهیه کرده و پس از صاف کردن به ملایمت در محل سوختگی می ‌مالند.

برای رفع سردردهای یک طرفه شدید، دل پیچه، ورم لوزه‌ها، درد گلو و آنژین اثر مفید دارد.

گیاه رزماری را بیشتر بشناسیم

---

تحقیقات خواص ضد اسپاسم ماهیچه‌های صاف و قلب، کاهش استرس، تسکین سردرد، تسکین آسم

و درمان برونشیت رزماری را تائید کرده است. اکلیل کوهی به علت خون رسانی بهتر به سلول‌ها در جلوگیری از ریزش مو تا حدی موثر است.

---

اکلیل کوهی با نام عمومی رزماری گیاهی است علفی، پایا، دارای ساقه‌ای چوبی به ارتفاع نیم تا یک متر با برگ‌های سبز، دائمی و بسیار معطر، متقابل با کناره برگشته، باریک و دراز و نوک تیز.

سطح فوقانی برگ آن به رنگ سبز و سطح تحتانی به علت وجود کرک‌ها سبز مایل به سفید است.

گل‌های این گیاه کوچک و به رنگ آبی روشن است که در کنار برگ‌ها می‌روید.

قسمت مورد استفاده آن برگ و سرشاخه های گل دار آن است. اسانس آن از قسمت هوایی تهیه می‌شود.

 

تاریخچه

رزماری یکی از چاشنی‌های پُرمصرف در آشپزی است. مردم می‌گویند رزماری فقط در باغ خانه‌هایی رشد می‌کند که بانوی خانه، حقیقتاً ارباب خانه باشد. رزماری در طب سنتی به عنوان بند آورنده‌ی خون، مقوی، ضدنفخ، ضداسپاسم و معرق کاربرد دارد.

عصاره و روغن فرار آن، به منظور سقط جنین و افزایش خون‌ریزی قاعدگی، مصرف می‌شود. کاربرد عصاره‌ی رزماری در مواد آرایشی بسیار متداول است و شواهد، خبر از تأثیر لوسیون آن در تحریک رشد مو و جلوگیری از کچلی می‌دهد.

گزارش‌های تاریخی مربوط به مصرف درمانی رزماری، به عنوان یک گیاه دارویی موجود می‌باشد. رزماری از قدیمی‌ترین گیاهان شناخته شده‌ی دارویی است که از قرن‌ها پیش، برای تقویت حافظه و فعالیت مغزی به کار می‌رفته است.

 

منبع جغرافیایی

اکلیل کوهی، گیاه بومی نواحی مدیترانه است؛ ولی در نواحی مختلفی از جهان کشت می‌گردد. این گیاه از نواحی اسپانیا، مراکش، یوگسلاوی سابق و تونس صادر می‌شود.

 

ترکیبات مهم

مهم‌ترین ترکیب این گیاه 5/2-1 درصد اسانس می‌باشد. مواد موجود در اسانس رزماری شامل بورنئول، لیمونن، کامفن، 1و 8 سینئول، کامفر و آلفاپی نن است. ترکیبات اسانس نیز به محل و شرایط کشت ارتباط دارد. ترکیبات دیگر گیاه اسیدهای فنلی از جمله اسید روزماریک، اسید کافئیک و اسید کلروژنیک هستند.

همچنین سالیسیلات به مقدار زیاد، فلاوونوئیدها، ترکیبات تلخ دی ترپنی مانند کارنوزول و ترکیبات تری ترپتی، اجزای تشکیل دهنده دیگر این گیاه هستند.

 

اثرات مهم

مصارف داخلی* مقوی معده، محرک هضم و ترشح معدی و صفراآور است.

* چندین مطالعه، خواص ضد اکسیدان آن را اثبات کرده است؛ به طوری که این خاصیت رزماری از چای سبز کمتر و از ویتامین E بیشتر است.

* تحقیقات دیگری خواص ضد اسپاسم ماهیچه‌های صاف و قلب، کاهش استرس، تسکین سردرد، تسکین آسم و درمان برونشیت آن را تائید کرده است.

* تحقیقات متعددی خاصیت ضد سرطان آن را اثبات کرده و اسید کارنوزیک موجود در آن دارای خاصیت قوی ضد ایدز (HIV) است.

* اسانس رزماری که اصلی‌ترین ترکیب آن است دارای خاصیت ضد میکروب، ضد ویروس و ضد قارچ می‌باشد.

* افزودن چند برگ رزماری به غذاهای گوشتی، هضم غذا را سرعت می بخشد.

* یکی از مصارف عمده رزماری به عنوان نگه دارنده و ضد اکسیدان، در لیکورها و صنایع گوشت و چربی می‌باشد.

* محققان دریافتند، این گیاه هورمون های استروژن را که باعث بروز سرطان سینه می شود غیرفعال می سازد.

* عصاره این گیاه، با محافظت از مواد تشکیل دهنده سلول های پوست از آسیب های پوستی مربوط به سن مانند چین و چروک پیش گیری می کند.

* مصرف منظم عصاره رزماری، عملکرد کلیه را بهبود می بخشد، جریان ادرار را افزایش می دهد و ماده معدنی لازم مانند سدیم و پتاسیم را حفظ می کند.

* از آن جا که این گیاه خاصیت ضدباکتریایی دارد، پارچه آغشته به چای این گیاه را به زیر بغل بمالید تا بوی نامطبوع از بین برود.

* برای به هوش آوردن فرد، پارچه آغشته به چند قطره روغن رزماری را جلوی بینی فرد قرار دهید.

* رزماری گردش خون به سر و مغز را افزایش می دهد.

* این گیاه سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند و ورم را کاهش می دهد.

* روغن رزماری خاصیت ضدعفونی کننده دارد و به عنوان دهان شو برای رفع بوی نامطبوع دهان به کار برده می شود.

* ماساژ دادن منظم پوست با این روغن پوست را تقویت می کند و خشکی پوست را نیز از بین می برد.

 

مصارف موضعی

در پماد و لوسیون ها به عنوان ضد درد، مسکن روماتیسم مفاصل، و تسکین درد ماهیچه‌ها مصرف می‌شود.

هم چنین محلول‌های آن به صورت حمام جهت تحریک گردش خون موضعی موثر است.

در طب عوام از محلول‌ها با اشکال موضعی آن جهت اگزما و زخم‌ها نیز استفاده می‌شود. رزماری دارای خاصیت حشره کش است.

طریقه و مقدار مصرف

تهیه چای: به 5- 2 گرم از خرد شده گیاه (برگ و سرشاخه های گل دار) یک لیوان آب جوش اضافه کرده و پس از 15 دقیقه صاف کرده و میل شود.

 

تهیه محلول حمام: به 50 گرم از خرد شده گیاه (برگ و سرشاخه های گل‌دار) یک لیتر آب اضافه کرده و به مدت 10- 5 دقیقه می‌جوشانیم.

سپس مدت 30- 15 دقیقه به حال خود می‌گذاریم. آن گاه محلول را صاف نموده و آن را به آب وان حمام اضافه می‌کنیم.

هم چنین می‌توان محلول صاف شده را به بدن مالید و یا جهت تقویت موی سر روی سر ریخته و با انگشتان چند دقیقه‌ای پوست سر را ماساژ داد.

در این عمل اسانس‌های موجود در محلول باعث تحریک گردش خون پوست شده و به علت خون رسانی بهتر به سلول‌ها در جلوگیری از ریزش مو تا حدی موثر است.

 

داروهای گیاهی

داروهای گیاهی تهیه شده از رزماری دو دسته هستند. در یک دسته از اسانس رزماری استفاده شده که شامل پماد، لوسیون، کرم و روغن‌های حمام و ماساژ و غیره هستند. در دسته دیگر از عصاره هیدروالکلی آن به صورت محلول‌های خوراکی به عنوان  ضد نفخ و مقوی معده استفاده می‌شوند.

 

مهم‌ترین اثرات گزارش شده اکلیل کوهی

سقط جنین کننده، ضد درد، ضد آلزایمر، ضد آریتمی، ضد باکتری، ضد آترواسکلروز، ضد سرطان، ضد شکنندگی عروق، ضدتشنج، ضدادم، ضدورم، ضدموتاژن، ضداکسیدان، ضدسم، ضدپروستاگلاندین، ضدتب، ضدعفونی کننده، ضداسپاسم، ضدویروس، ضدنفخ، ضدقارچ، ضدحشره، معرق، محرک، هضم کننده، ادرارآور، قاعده آور، محافظ کبد مقوی معده.

 

نکات قابل توجه

1- گیاه اکلیل کوهی بر اثر ماندن و کهنه شدن اسانس خود را از دست می‌دهد و آثار آن کم می‌شود، لذا بهتر است از گیاهان خشک‌تر استفاده نمود. در این صورت هر چه بوی آن قوی‌تر باشد بهتر است.

2- برای خشک کردن گیاه باید آن را در سایه خشک نمود تا از هدر رفتن اسانس آن در گرما جلوگیری شود.

3- برای نگه داری گیاه بهتر است در ظروف فلزی و یا شیشه‌ای قرار گیرد.

4- در تحقیقاتی که در سال 1380 توسط صالحی سورمقی و همکاران در دانشکده داروسازی تهران بر روی اسانس اکلیل کوهی ناحیه تهران صورت گرفت مشخص شد که ترکیبات اصلی آن شامل Verbenone به میزان 24 درصد، a-pinene به میزان 5/18 درصد، Cineol و 1 به میزان 5/11 درصد، Camphor به میزان 3 درصد، Borneol به میزان 7 درصد و Terpineol  a-به میزان 4 درصد می‌باشند.

5- در تحقیقات مذکور مشخص شد که اسانس گیاه ایران در مقایسه با انواع ترکیه، کوبا، اسپانیا، و ایتالیا و الجزایر از کیفیت خوبی برخوردار است. در این مقایسه مشخص شد که اسانس کوبا و اسپانیا با هم شباهت دارند. هم چنین دو اسانس ترکیه و الجزایر به هم شبیه بودند و اسانس گیاه ایران با چهار کشور مذکور تفاوت چشم گیری داشت که می‌تواند مربوط به شرایط آب و هوایی و جغرافیایی خاص ایران باشد.

---

گیاه آلوئه‌ورا از نظر بسیاری از مردم گیاه تازه و ناشناخته‌ای است در حالی که حقایق تاریخی نشان داده‌اند که این گیاه قدمتی طولانی داشته و قرن‌ها مورد مصرف مردم در سراسر جهان بوده است.

امروزه علاوه بر ژل، محصول‌های مختلف این گیاه به شکل قرص، کپسول، صابون، شامپو، کرم، پماد، ژل، نوشابه‌های خوراکی و کمپوت تولید می‌شوند.

 

چکیده فواید

آلوئه یا آلوئه‌ورا یا همان شاخ بزی( صبر زرد) حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن و آلوئه رزین A، B و C است.

همچنین قندهای گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم‌های اکسیداز، آمیداز، کاتالاز و ویتامین‌های B1، B2، B6، C، E و اسید فولیک و مواد معدنی نظیر کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم از دیگر مواد مغذی موجود در آن (البته در مقادیر کم) هستند.

خاصیت اصلی آلوئه‌ورا، مسهل بودن است. به علاوه می‌توان آن را یک ضدورم، ضدمیکروب، التیام بخش زخم‌ها، ضدآفتاب و ضدسوختگی به حساب آورد.

مصرف ژل خوراکی این گیاه به مدت 6 ماه برای کنترل زخم معده و کاهش شدت آسم بسیار موثر شناخته شده است.

در کل می‌توان گفت آلوئه‌ورا ضدآلرژی، ضدسرطان، ضدقارچ، ضدویروس، کاهش دهنده قندخون، قاعده آور، تقویت کننده معده و کبد است. ژل آلوئه اثرات خوب و مفیدی نیز روی سوختگی‌های معمولی، سوختگی‌های حاصل از اشعه، زخم‌ها و صدمه‌های دیگر پوست دارد.

 

آلوئه‌ورا؛ برای چه کسانی؟

* خوردن این گیاه به افراد در حال کاهش وزن یا روزه‌دار پیشنهاد می‌شود چرا که مصرف میوه و سبزی در شرایط آن‌ها باید افزایش یابد. فیبر موجود در این مواد غذایی مانع از بروز یبوست شده و به دلیل دیرهضم بودن، احساس سیری ماندگاری را در فرد ایجاد می‌کند.

 

 مشکل اینجاست که فیبرها در معده، نفخ و گاز ایجاد می‌کنند اما خوشبختانه، آلوئه‌ورا در عین حال که فیبر بالایی دارد در معده نفخ و گاز نیز ایجاد نمی‌کند پس بهترین گزینه‌ی انتخابی در این شرایط محسوب می‌شود.

 

* مصرف آلوئه‌ورا برای افرادی که در کنار رژیم لاغری، ورزش هم می‌کنند و در نتیجه بیش از هر زمان دیگری در معرض استرس و ضعف سیستم ایمنی هستند توصیه می‌شود. محدود کردن دریافت مواد غذایی ارزشمند و تحرک زیاد، بدن را خسته می‌کند به ویژه اگر رژیم غذایی پرپروتئین و مقدار میوه و سبزی مصرفی حداقل باشد. از این رو، خوردن کمپوت آلوئه‌ورا می‌تواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شود.

بهترین شیوه مصرف این گیاه چیست؟

برگ‌های خود این گیاه، به صورت تازه، در عطاری‌ها و داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. به گفته‌ی رضازاده آلوئه‌ورا به دو شیوه خوراکی و مالشی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ استعمال موضعی آن برای رفع ناراحتی‌های پوستی و خوردنش برای دیگر بیماری‌ها پیشنهاد می‌شود.

این عضو هیأت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی می‌گوید: برای استفاده از شیرابه آلوئه‌ورا باید برشی مورب و عمودی روی برگ آن بزنید تا شیرابه لزجش، خارج شود اما به منظور استفاده از ژل باید چند سانتی متر از برگ گیاه را ببرید و آن را پوست بکنید و بخورید یا به شکل موضعی مصرف کنید.

ژل آلوئه‌ورا کاملاً بی مزه است و به گفته این متخصص افزودن چاشنی‌هایی مانند آب لیموترش، نمک یا فلفل به آن ضرری ندارد.

اگر احساس کردید مزه ژل تلخ است معنی‌اش این است که آن را به خوبی از پوست جدا نکرده‌اید در این گونه موارد می‌توانید پیش از مصرف، ژل را چند دقیقه در آب قرار دهید تا تلخی‌اش کاملاً برطرف شود.

می‌توان از این ژل برای مرطوب کردن پوست، آفتاب‌سوختگی، زخم، سوختگی‌های معمولی و نرم کردن اگزمای زیر چشم استفاده کرد.

 

فراموش نکنید که ژل به مرور زمان در هوا تغییر رنگ می‌دهد و پس از مدتی به رنگ قرمز تیره‌ی مایل به سیاه در می‌آید.

در نوع خوراکی نیز می‌توان از انواع کمپوت، دراژه، قرص و نوشیدنی‌های آلوئه‌ورا که تا حدودی خواص ملینی، ضدمیکروبی و... دارند، استفاده کرد.

خوردن کمپوت آلوئه‌ورا به دلیل این که مولکول‌های پلی ساکارید موجود در آن می‌توانند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند و بدن را در برابر انواع عوامل بیماری‌زا به خصوص ویروس‌ها مقاوم کنند، مفید است.

 

چگونه مصرف کنیم؟

1- مالشی

ابتدا به اندازه‌ی مورد نیاز از نوک برگ بریده و پوست آن را جدا کرده و سپس ژل را به هر نقطه‌ای که در موارد مصرف ( جوش و لک و سوختگی و غیره) ذکر شده، بمالید، این عمل را در روز 3 تا 4 بار مرتبه بعد از شستشوی کامل انجام دهید و نهایتاً در یک دوره 28 روزه نتیجه مثبت و دلخواه حاصل خواهد شد.

 

2- مصرف خوراکی

الف: در صورت مصرف ژل، به تنهایی روزانه می‌توانید فقط 1 قاشق غذاخوری از ژل را مصرف کنید که در این روش بیماران ( دیابتی و زخم معده‌ای و گوارشی ) درمان خواهد شد.

ب: به اندازه‌ی مورد نیاز ژل را همراه با عسل و آب میوه‌های ( سیب، پرتقال و غیره ) و یا با انواع سالادها مخلوط کرده و میل فرمایید.

شرط و شروط مصرف آلوئه‌ورا

در استفاده از این گیاه باید مراقب بود زیرا مصرف بیش از حد آن به صورت خوراکی (مصرف روزانه یک گرم به مدت طولانی) ممکن است باعث به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت‌ها، سقط جنین، زایمان زودرس، اسهال خونی و ضایعات کلیوی شود.

به علاوه آلوئه‌ورا نباید در زمان تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، خون‌ریزی رکتال (مقعد) و ضعف شدید مصرف شود.

در زمان بارداری نیز به غیر از دستور پزشک مصرف آن ممنوع است.

 

در صورتی که از این گیاه به عنوان مسهل خوراکی استفاده شود باید نکات زیر را در نظر گرفت:

اول این که مصرف بیش از دو هفته از آن باید با مشورت پزشک باشد. 

دوم این که در صورت تأثیر نکردن تا 24 ساعت باید آن را با پزشک در میان گذاشت.

سوم، چون تأثیر این گیاه در کودکان مشخص نیست، در این مورد باید با پزشک مشورت کرد.

نکته آخر این که بهتر است از فرآورده‌های صنعتی آلوئه برای سنین بالای 10 سال و حداکثر به مدت 2 هفته بهره برد.

 

چرا برخی کمپوت‌های آلوئه‌ورا تلخ هستند؟

شاید شما هم به این موضوع برخورده باشید که وقتی در کمپوت آلوئه‌ورا را باز کرده کمی از آن می‌خورید، طعم تلخ آن شما را نگران می‌کند که نکند فاسد شده باشد در صورتی که آلوئه‌ورا طبیعتاً شیرابه تلخی دارد که به دلیل ترکیب‌های آنتراکینونی موجود در آن است. تلخ بودن برخی کمپوت‌های خوراکی این گیاه نیز ممکن است به همین دلیل باشد.

البته این موضوع را تا زمانی که کمپوت مورد بررسی دقیق قرار نگیرد نمی‌توان گفت. در صورتی که روی قوطی کمپوت قید شده باشد، حاوی ترکیب‌های آنتراکینونی یعنی کمپوت حاوی ترکیب‌های تلخ است و تنها مسهل شدید بوده و مسمومیت دیگری ایجاد نمی‌کند اما در صورتی که روی قوطی قید نشده باشد ممکن است تلخی دلایل دیگری مثل ماندگی و ایجاد واکنش‌های شیمیایی داشته باشد.

 

ترکیب‌های آنتراکینونی یکی از ترکیب‌های اصلی گیاه آلوئه‌ورا به حساب می‌آیند و مقدارشان هم در گیاه زیاد است. شیرابه‌ی خشک شده‌ی این گیاه به همین دلیل مسهل قوی بوده و مقدار مصرف خشک آن در حد یک دهم گرم توصیه می‌شود. لازم به توضیح است که ترکیب‌های آنتراکینونی در برگ سنا، برگ درخت فرانگولا و آلوئه‌ورا وجود دارد که هر 3 از قوی‌ترین مسهل‌ها به شمار می‌روند.

از مصرف مداوم و روزانه آلوئه‌ورا باید پرهیز شود زیرا با تمام خاصیت‌ها و فوایدی که دارد به کلیه‌ها آسیب جدی می‌رساند.

 

نکته پایانی

باید محصولات گیاه آلوئه‌ورا را که به صورت پماد، کرم، کمپوت و... برگ‌های آن که به بسته بندی‌های فویل شده در سوپرمارکت‌ها یا داروخانه‌ها موجود است، با توجه به تاریخ انقضای درج شده روی آن مصرف کرد.