مسمومیت غذایی معمولاً پس از چند ساعت از مصرف غذا با علایمی مانند تهوع، استفراغ، درد شکم، تب و اسهال همراه است.
مسمومیت از طریق خوردن غذاهای کنسروی بسیار شایع است، علاوه بر این در مواد غذایی کنسرو شده از مواد نگه‌دارنده در آنها استفاده می‌شود، که رگ‌های مغز را تنگ کرده و سردرد ایجاد می‌کند.
مسمومیت غذایی همچنین در مواد غذایی همچون تخم‌مرغ، غذاهای دریایی، میوه و سبزیجات نیز وجود دارد.
مسمومیت‌های غذایی ممکن است تا چند هفته بعد از مصرف غذا با علایمی مانند فلج اندام، فراموشی، بی‌حسی، گز گز دست و انگشتان همراه باشد و عدم به موقع درمان آن باعث از کار افتادن کلیه و بروز دیابت در فرد شود. خوب است بدانید که ابتلا به مسمومیت غذایی در فصل بهار تشدید می‌شود.
برخی مواد غذایی که در معرض آلودگی با انواع باکتری‌ها و ویروس‌ها هستند، می‌توانند باعث بیماری یا مرگ شوند. شناخت مواد غذایی، راه‌های آلوده شدن غذاها، روش‌های نگهداری از آنها و اصول مبارزه با میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از ابتلا به بیماری‌هایی مثل انواع مسمومیت‌ها، بیماری‌های انگلی مثل کرم و کیست و... که در اثر مصرف غذاهای آلوده ایجاد می‌شوند، پیشگیری کنیم.
در اینجا 7 ماده غذایی را که احتمال آلوده شدنشان بیشتر است و روش‌های پیشگیری از مسمومیت ناشی از مصرف آنها را برای شما آورده‌ایم.
1. ماهی آزاد
اگرچه ماهی غذای لذیذی است اما می‌تواند در برخی شرایط سلامت مصرف‌کننده را به خطر بیندازد. نتایج تحقیقی که در اکتبر 2010 انجام شد، نشان داد به خصوص انواع دودی و دریایی ماهی آزاد می‌تواند آلوده به باکتری لیستریا باشد. این نوع باکتری در دمای پایین رشد می‌کند بنابراین احتمال تکثیر آن بعد از انجماد ماهی بیشتر است. دوره کمون مسمومیت با این باکتری ممکن است حتی 2 ماه بعد از مصرف باشد. از علایم بروز این مسمومیت با آن، تب بالا، سردرد، مشکلات گوارشی و... است. لیستریا، بو و رنگی ندارد پس نمی‌توان فهمید ماهی به آن آلوده است یا نه، بنابراین تا حد ممکن باید از مصرف ماهی‌هایی که بوی آمونیاک می‌دهند، خودداری کرد.
2. تخم‌مرغ
تخم‌مرغ از مواد غذایی‌ای است که می‌تواند به سالمونلا آلوده باشد. از علایم مبتلا شدن به این عفونت، اسهال عفونی، تب شدید، درد شکم و حالت تهوع است. متأسفانه از آنجا که رنگ و بوی ماده غذایی آلوده به این باکتری تغییر نمی‌کند، تشخیص آلوده بودن آن مشکل است اما توجه به برخی نکته‌ها کمک می‌کند تا هر چه بیشتر از آلودگی با سالمونلا در امان بمانید؛ تخم‌مرغ را در خنک‌ترین محل یخچال قرار دهید، ظرف تخم‌مرغ را مرتب بشویید، تخم‌مرغ شکسته یا ترک‌دار مصرف نکنید، این ماده غذایی را قبل از مصرف و هنگامی که آن را در یخچال قرار می‌دهید، نشویید، به تاریخ انقضای قید شده روی آن توجه کنید و نکته آخر این که مواد غذایی تهیه شده با تخم‌مرغ خام مثل سس مایونز را در محیط خنک و برای زمان محدود نگهداری کنید.
ژامبون از مواد غذایی‌ای است که احتمال آلوده بودن آن به لیستریا بسیار
بالاست. این باکتری می‌تواند عامل مشکلات عصبی شدید از جمله عفونت
پرده‌های مغز باشد. ژامبون آلوده به این باکتری بو و طعم متفاوتی ندارد پس
تشخیص آن از ژامبون سالم امکان‌پذیر نیست
3. جگر
جگر می‌تواند عامل انتقال بیماری لیستریوز باشد. اگر این مسمومیت به سرعت تشخیص داده شود، مشکل‌ساز نیست اما در غیر این صورت می‌تواند مرگ‌آور باشد. از آنجا که باکتری لیستریا بو، رنگ و طعم جگر را تغییر نمی‌دهد، قابل تشخیص نیست و فقط می‌توان ترتیبی داد زمینه برای ورود آن به مواد غذایی فراهم نشود. به عبارتی، جگر را فقط در محل خنک و برای زمانی محدود نگه داشت و محل نگهداری نیز باید عاری از هر نوع آلودگی باشد. مصرف جگر برای زنان باردار، سالمندان و افراد مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی (به دلیل احتمال همین آلودگی) چندان توصیه نمی‌شود.
4. شیرینی خامه‌ای
شیرینی‌های تر از رایج‌ترین مواد غذایی هستند که می‌توانند به استافیلوکوک آلوده باشند. این باکتری عامل مسمومیت غذایی با نشانه تهوع و اسهال است. برای پیشگیری از بروز مسمومیت، بهتر است شیرینی‌تر را در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید و آن را طولانی مدت در یخچال قرار ندهید.
5. گوشت قرمز
باکتری اشریشیاکولی، معمولاً بی‌ضرر است و در دستگاه گوارش زندگی می‌کند اما بعضی از انواع آن بسیار خطرناکند و حتی می‌توانند عامل مرگ باشند. فراموش نکنید این باکتری در گوشت قرمز نیز وجود دارد بنابراین برای پیشگیری از آلوده شدن به آن بهتر است گوشت را کاملاً بپزید. تمیز کردن گوشت و بسته‌بندی صحیح و نگهداری در دمای مناسب نیز مهم است.
6. گوشت مرغ
گوشت مرغ می‌تواند به باکتری کامپیلوباکتر آلوده باشد که عامل اسهال، دردهای شکمی و... است. معمولاً حالت‌های مسمومیت ناشی از این باکتری یک هفته پس از مصرف گوشت آلوده بروز می‌کند. البته احتمال مرگ ناشی از آن کمتر از یک‌دهم درصد است. تشخیص گوشت آلوده سخت است اما با رعایت مواردی نظیر شستن کامل ظروف لازم برای پاک کردن مرغ قبل و بعد از اتمام کار، شستن با دقت دست‌ها و پختن کامل مرغ امکان آلودگی به حداقل می‌رسد.
7. ژامبون
ژامبون از مواد غذایی‌ای است که احتمال آلوده بودن آن به لیستریا بسیار بالاست. این باکتری می‌تواند عامل مشکلات عصبی شدید از جمله عفونت پرده‌های مغز باشد. ژامبون آلوده به این باکتری بو و طعم متفاوتی ندارد پس تشخیص آن از ژامبون سالم امکان‌پذیر نیست. برای پیشگیری از آلوده نشدن کالباس به این باکتری، از مصرف ژامبون خام و یخ‌زده خودداری و به تاریخ انقضای روی بسته‌بندی توجه کنید. در ضمن، ژامبون نسبت به گرما بسیار حساس است پس بلافاصله بعد از خرید یا پخت، آن را به یخچال منتقل کنید.
