نانوپزشکی
لابد شما هم مثل من فیلم‌های تخیلی بسیاری را دیده‌اید که در آن انسانی به درون بافت‌های انسان دیگر سفر می‌کرد و از کنار گلبول‌ها و پلاکت‌ها و دیگر اجزای خون عبور می‌نمود. اما امروزه این رویا نیز، در کنار دیگر رویاهای ِ دور انسان، به واقعیت تبدیل شده است. با نانوسیستم‌ها و نانوروبات‌ها خیلی راحت می‌توان به درون بدن رفت، و بافت یا سلول موردنظر را ترمیم کرد.
نانو حتی بر روش‌های درمان بیماری‌ها و دارورسانی نیز اثرات مطلوبی گذارده است. در درمان و دارورسانی دو موضوع مورد توجه قرار می‌گیرد:
1) محافظت دارو تا رسیدن به اندام هدف: در مسیری که دارو تا رسیدن به اندام هدف طی می‌کند، ممکن است به عنوان یک جسم خارجی شناخته شده، و توسط سیستم ایمنی بدن از گردش خون حذف شود و بنابراین، به طور کامل به اندام هدف نرسد.
2) کاهش عوارض جانبی دارو بر اندام‌های دیگر: اغلب داروها سمی بوده و ممکن است به اندام‌های دیگر آسیب برسانند.
در روش‌های نوین و با کمک فناوری نانو، سعی بر این شده است که دارو مستقیماً و منحصراً به اندام هدف رفته و موجب تخریب بافت‌های دیگر بدن نگردد. در این روش‌ها، که بسیار متنوع نیز هست، دارو را توسط نانوذراتی کپسوله می‌کنند تا از آن، حین عبور از بدن محافظت کنند. و برای این‌که دارو تنها قابل شناسایی برای سلول یا اندام هدف باشد، و به دیگر اندام‌ها آسیبی نرساند، آن را به گیرنده‌هایی مجهز می‌سازند که تنها توسط اندام هدف قابل‌جذب باشد.
این روش‌ها، می‌تواند در درمان بیماری‌هایی هم‌چون سرطان بسیار مفید باشد. با استفاده از نانوذرات مغناطیسی و ایجاد یک میدان مغناطیسی می‌توان دارو را به صورت هوشمند به بافت مورد نظر رسانده و سبب بهبود بافت، بدون صدمه به بافت‌های دیگر شد.
در یک مثال موردی، محققان اسید فولیک را بر روی نانوذرات مغناطیسی قرار داده و به درون سلول‌های سرطانی فرستاده‌ند. سپس با ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی، موجب نوسان شدید این نانوذرات شدند. حرارت حاصل از این نوسانات، سبب داغ شدن و بالا رفتن دمای سلول تا بیش از 43 درجه سانتی‌گراد، و در نهایت، مرگ سلول خواهد شد.
نانو در خودرویی که سوار می‌شویم
همانند کشور ما در دیگر نقاط جهان نیز، بحث کاهش مصرف سوخت و بهینه‌سازی مصرف انرژی مطرح است. از جمله راه‌کارهای موثر دراین زمینه، کاهش وزن بدنه و تجهیزات خودرو به وسیله نانوکامپوزیت‌هایی‌ست که وزن کمتر و استحکام بیشتری دارند. کاهش وزن خودروها، سوخت مصرفی آن را نیز کاهش خواهد داد.
به هنگام ریزش باران و برف، آثار آلودگی بر شیشه‌ها و آینه‌ها، دید راننده را دچار مشکل می‌کند و همان‌طور که می‌دانید بیش‌ترین آمار تصادفات نیز مربوط به روزهای بارانی و برفی است. با به‌کارگیری سطوح خودتمیزشونده در شیشه‌ها و اینه‌های خودرو می‌توان این مشکل را به آسانی قابل‌حل نمود.
ساخت لاستیک‌هایی حاوی نانوذرات کربنی که موجب افزایش طول عمر و مقاومت لاستیک در مقابل سایش خواهد شد، جلوگیری از تابش فرابنفش به وسیله ساخت شیشه‌های حاوی نانوذرات جاذب نور فرابنفش، که موجب محافظت پوست سرنشینان خودرو در مقابل این اشعه خواهدشد، نیز از دیگر کاربردهای فناوری نانو در این حوزه می‌باشد.
مثال‌های بالا تنها موارد کوچکی از حضور نانو در زندگی روزانه‌مان بود. در ساختمان سازی: (ساخت سازه‌های مقاوم و سبک‌تر در برابر زلزله، شیشه‌های خودتمیزشونده، پنجره‌های بدون نیاز به پرده، عایق‌های حراراتی و کاهش اتلاف انرژی)، در لوازم آرایشی و بهداشتی: (کرم‌های ضد آفتاب حاوی نانوذرات که محافظی مطمئن در برابر آفتاب‌سوختگی و پیری پوست هستند، خمیردندان‌هایی با محافظ‌های مخصوص برای مینای دندان) در فناوری اطلاعات (ساخت حافظه‌های کوچک‌تر با قابلیت ذخیره بیش‌تر، پردازنده‌هایی با سرعت بسیار بالا) و در هر جای دیگری که انسان حضور دارد، نانو نیز در کنار آن زندگی می‌کند.
