یکی از روش های شایع برای درمان بیماری سرطان، استفاده از شیمی درمانی می باشد. البته این روش درمانی در کنار فواید خود، دارای یک سری عارضه نیز می باشد. اما به هر حال بهترین راه مبارزه با سرطان است.
شیمی درمانی به معنای استفاده از داروهای شیمیایی برای غلبه بر تومورهای سرطانی است. اگرچه عوارض شیمی درمانی بسیار زیاد است، اما تنها راه مبارزه جدی با سرطان و از بین بردن تومور محسوب می شود.
از عوارض شایع شیمی درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- تهوع و استفراغ: از عوارض شایع و اجتناب ناپذیر شیمی درمانی، استفراغ می باشد که تنها چند دقیقه پس از شروع شیمی درمانی ایجاد می شود.
استفراغ ناشی از آن، طی 24 ساعت پس از شیمی درمانی پیشرفت می کند و بدتر می شود و تا چند روز بعد از شیمی درمانی هم این حالت ادامه پیدا می کند. اگر بیماران تحت نظر پزشک متخصص، قبل از شیمی درمانی از داروهای ضد تهوع استفاده کنند، این حالت در آنها کاهش پیدا می کند.
2- ریزش مو: متاسفانه یکی از بدترین عوارض شیمی درمانی، ریزش مو در افراد می باشد. از آنجا که ریزش مو با زیبایی افراد ارتباط مستقیم دارد، مخصوصا برای خانم ها، از این عارضه بسیار رنج و آسیب می بینند.
بیمارانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، معمولا 2 تا 3 هفته پس از دریافت داروهای شیمی درمانی، شروع به از دست دادن موهای خود می کنند.
خوشبختانه ریزش مو عارضه ای است که به صورت موقتی ایجاد می شود و انتظار می رود که پس از سپری شدن دوره درمان، ریزش مو متوقف شود و موهای جدیدی شروع به رویش کنند. متاسفانه هنوز هیچ راهی برای جلوگیری از ریزش مو در شیمی درمانی پیدا نشده است.
3- زخم در دهان: بیمارانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، 5 تا 14 روز پس از شروع آن، با زخم هایی در دهان خود مواجه می شوند.
خوشبختانه این زخم ها بین 2 تا 3 هفته پس از شروع شیمی درمانی، بهبود می یابند و هنگامی که شیمی درمانی کاملا پایان یابد، به طور کامل بهبود پیدا می کنند.
سایر عوارض شایع عبارتند از:
4- خستگی
5- اسهال
6- یبوست
نکته
بیمارانی که می خواهند تحت شیمی درمانی قرار بگیرند، باید قبل از آن شرح حال خود را به طور کامل برای پزشک متخصص بازگو کنند و اگر ناراحتی های دیگری از قبیل مشکلات قلبی، فشار خون، کلیوی، ... دارند، بازگو کنند، زیرا پزشکان برای کاهش عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی، داروهایی را تجویز می کنند که ممکن است با توجه به وجود بیماری های زمینه ای دیگر در افراد این داروها تغییر پیدا کنند.
آیا همه افراد دچار عوارض ناشی از شیمی درمانی می شوند؟
ممکن است فردی دچار عوارض زیادی شود، یا ممکن است دچار چند عارضه شود و حتی ممکن است دچار هیچ عارضه ای نشود.
بروز این عوارض به نوع و میزان دارویی که دریافت می شود و نحوه واکنش بدن بیمار بستگی دارد.
بهتر است بیمار قبل از شروع شیمی درمانی با پزشک یا پرستار خود در مورد عوارضی که بیشتر احتمال ابتلا به آنها را دارد، صحبت کند تا آمادگی های روانی لازم را برای غلبه بر عوارض احتمالی که در آینده با آنها روبرو می شود، پیدا کند.
