کلیات گیاه شناسی
گیاهی است که به حالت خودرو در مناطق مدیترانه ، در شمال آفریقا و بعضی مناطق آسیا می روید . ساقه این گیاه پوشبده از خارهای ریز می باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر می رسد .
روناس با استفاده از خارهای ریزی که دارد به دیوار و درختان می چسبد و بالا می رود .
برگهای آن بیضی ، نوک تیز و دراز بوده که به صورت گروهی و به شکل چتر از کنار ساقه بیرون می آید . گلهای روناس کوچک و به رنگ زرد مایل به سبز می باشد . میوه آن گوشتی و به رنگ تیره است .
ریشه آن به نام روناس معروف است به رنگ قرمز تیره و به صورت دراز ، باریک و استوانه ای می باشد . دارای طعمی تلخ و گس بوده و قسمت مهم این گیاه از نظر طبی محسوب می شود .
از ریشه روناس در قدیم برای رنگرزی پارچه و نخ استفاده می شده است .
ترکیبات شیمیایی
ریشه روناس دارای ماده ای رنگی به نام آلیزارین می باشد که برای رنگرزی بکار می رفت ولی بعد از اینکه توانستند این ماده را به طریقه شیمیایی تهیه کنند کشت آن برای تهیه آلیزارین متوقف گردید .
خواص داروئی
روناس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .
- باز کننده گرفتگی ها در بدن است.
- ادرار آور است و حبس البول را درمان می کند .
- برای معالجه بیماری فلج آنرا با عسل مخلوط کرده و به بیمار بدهید .
- ترشح شیر راز یاد می کند.
- درد سیاتیک را رفع می کند.
- یبوست های سخت را معالجه می کند .
- اشتها آور است.
- قاعده آرو است .
- خارش پوست را برطرف می کند بدین منظور می توان از ضماد استفاده کرد و یا اینکه جوشانده آنرا در وان حمام بریزید و مدتی در آن استراحت کنید .
- اوره خون را پائین می آورد .
- جوش خوردن استخوان شکسته را تسریع می کند .
- تورم را در بدن از بین می برد .
- از کمپرس جوشانده روناس برای رفع بیماریهای پوستی استفاده کنید .
طرز استفاده
دم کرده : یک قاشق مربا خوری ریشه خرد شده روناس را در یک لیوان آب جوش ریخته . بگذارید به مدت 10 دقیقه دم بکشد . مقدار مصرف آن نصف فنجان سه بار در روز است .
جوشانده روناس : 10 گرم ریشه روناس را د یک لیتر آب ریخته و بگذارید برای مدت ده دقیقه بجوشد . این جوشیده را در وان حمام بریزید و برای رفع بیماریهای پوستی در آن استراحت کنید .
مضرات : همانطور که گفته شد روناس ترشح ادرار را زیاد می کند و فشار آنرا بالا می برد بنابرین ممکن است در اثر استفاده زیاد ایجاد خون در ادرار کند و در اینصورت بهتر است که روناس با کتیرا خورده شود .