مقدمه
انار یکی از میوههایی است که از قدیم وجود داشته است حتی در کتاب مقدس چندین بار نام آن ذکر شده است. هومر شاعر معروف یونان در کتاب خود (اودیسه) از آن نام برده است. معروف است که حضرت سلیمان باغ بزری پر از درختهای انار داشته که به ان عشق میورزیده است. درخت انار بومی ایران و مناطق مجاور آن است . کلمه انگلیسی Pomegranate از زبان یونانی مشتق شده که به معنی سیب با هستههای زیاد میباشد.
انار درخت کوچکی است که ارتفاع آن تا 6 متر میرسد و در مناطق نیمه گرمسیری میروید. شاخههای آن کمی تیغدار و برگهای آن متقابل ، شفاف و ساده است. گلهای انار درشت به رنگ قرمز اناری ولی بیبو میباشد. میوه آن کروی با اندازههای مختلف دارای پوستی قرمز رنگ و یا زرد رنگ میباشد. رویهمرفته در حدود بیست نوع مختلف انار در دنیا موجود است.
مشخصات گیاهشناسی
انار Punica Granatum درختچهای است خزاندار که البته در نواحی گرم و مرطوب با زمستانهای معتدل همیشه سبز است و حداکثر ارتفاع آن به 6 متر هم میرسد. لازمه میوهدهی در انار تابستانهای گرم و پاییز طولانی و خشک است. پایه کروموزومی انار 8=x و تعداد کروموزوم آن 16 است. انار گیاهی است یکپایه و گردهها ، مادگی خود را به راحتی بارور میکنند. البته گرده افشانی بین گلها توسط باد و حشرات نیز میسر است. گلها بعد از 3 یا 4 سالگی درختچه روی سیخکها ظاهر میشوند. دارای دمگل کوتاه به رنگهای سرخ ، زرد و یا سفید با پهنای 2 سانتیمتر میباشند.
گلهای انار دارای 4 تا 8 کاسبرگ چرمی که در بالای میوه قرار دارد و تعداد زیادی پرچم با تخمدان تحتانی یا نیمه تحتانی است. کاسه گل ارغوانی رنگ و پایاست و گلبرگها مچاله هستند. میوه انار سته دارای پوست چرمی است. تقریبا کروی شکل به همراه کنجهای فراوان است. برگهای آن ساده ، کامل و بدون استیپول است طرز قرار گرفتن برگها بر روی شاخه متفاوت است و به سه فرم متقابل ، منفرد و فراهم مشاهده میشوند. شاخهها کوچک ، زاویهدار ، خاردار بدون کرک با پوست سفید رنگ تا خاکستری ، شکل مختص به خود را دارا هستند. عمق ریشههای انار زیاد است و با گسترش عمودی 1.5 متر گسترش افقی 2.5 تا 3 متر میباشد.
ترکیب شیمیایی
پوست انار دارای تانن و آلکالوئیدهای مختلف است. اولین آلکالوئیدها که از پوست انار استخراج شده بوسیله Tanret شناخته شدهاند. تانره از پوست انار آلکالوئیدهای Pelletierine (چپ گرد) ، ایزوپله تیرین (خنثی) و متیل پله تیرین (راست گرد) را به صورت مایع و آلکالوئید دیگر به نام پزودوپله تیرین را به صورت کریستالیزه مجزا کرده و بدست آورده است. پله تیرین و ایزوپله تیرین مانند Conicine از مشتقات پی پریدین میباشند و فقط زنجیر طرفی پروپی لیک ، کونیسین جای خود را به یک زنجیر آلدهیدیک داده است.
در متیل پله تیرین زنجیر طرفی به جای زنجیر آلدهیدیک دارا یک عامل ستنی است و باید به این نکته توجه داشت که این جسم شبیه هیگرین بتا موجود در کوکا است. پزودوپله تیرین دارای ساختمان کاملا متفاوتی است و از این نظریه به Tropinone نزدیک میشود و تروپی نن ، ستن تروپانول است که عبارت است از- N.Methyl Granatonine و این شباهت و نزدیکی درخواص فارما کودینامیک این مواد نیز مشاهده میشود. از احیای پزودوپله تیرین یک الکل همولگ تروپانول بدست میآید و از این الکل نیز میتوان مانند تروپانول مشتقات میدریاتیک و مشقات آنستزیک بدست آورد.
خواص انار
- انار شیرین ادرار آور است.
- ملین مزاج است.
- آب انار شیرین برای بیماریهای مجاری ادرار مفید است.
- ترشح صفرا را زیاد میکند.
- آب انار اسهال را برطرف میکند.
- اگر آب انار را با عسل مخلوط کرده و هر روز چند قطره در بینی بچکانید از رشد پولیپ در بینی جلوگیری میکنید.
- خون ساز است.
- خون را تصفیه میکند.
- برای سالمندان بهترین دارو برای تقویت کلیه است.
- آب انار خنک کننده است.
- رنگ صورت را شاداب میکند.
- صدا را باز کرده و گرفتگی صدا را برطرف میکند.
- برای وزن اضافه کردن انار بخورید.
- آب انار مقوی قلب و معده است.
- جوشانده پوست ریشه درخت انار کرم معده و روده را از بین میبرد.
- جوشانده پوست درخت انار نیز اثر ضد کرم درد.
- برای برطرف کردن گلو درد و زخم گلو از جوشانده پوست انار و یا جوشانده برگهای انار استفاده کنند.
- خانمهایی که عادت ماهیانهشان منظم نیست میتوانند از جوشانده برگهای انار استفاده کنند.
- برگهای له شده انار را اگر روی پوست بگذارید خارش را از بین میبرد.
- برای برطرف کردن سوختگی پوست ، گلهای انار را له کرده و با روغن کنجد مخلوط کنید و این پماد را روی قسمت سوختگی بمالید.
- جوشانده پوست درخت و پوست ریشه درخت انار کرم کش است.
- دم کرده گل انار اسهال مزمن را برطرف میکند.
- دم کرده گلهای انار را به صورت غرغره برای از بین بردن زخمهای دهان بکار ببرید.
- برای برطرف کردن دندان درد ، دم کرده ریشه درخت انار را در دهان مضمضه کنید.
- برای برطرف کردن بواسیر باید معقد را با جوشانده پوست انار شستشو داد.
مضرات انار
کسانی که سرد مزاج هستند نباید در خوردن انار افراط کنند. زیرا معده را سست کرده و ایجاد نفخ میکند. اینگونه افراد باید انار را با زنجبیل بخورند. جوشانده پوست درخت و پوست ریشه آن که برای رفع کرم بکار میرود ممکن است ایجاد سرگیجه و استفراغ کند. بهر حال در خوردن جوشانده آن باید احتیاط کرد و این کار باید تحت نظر متخصص انجام گیرد.